In het online experiment Hooked on Music, dat onlangs werd gelanceerd, krijg je liedjes te horen uit verschillende edities van het Eurovisie Songfestival. Hoe sneller je het nummer herkent, hoe meer punten je kunt verdienen. De muziek valt steeds een paar seconden weg, en dan moet je als luisteraar aangeven of het liedje daarna op het juiste punt weer verdergaat. Zo test je je eigen muziekkennis.

Met het experiment willen de onderzoekers meer te weten komen over wat liedjes herkenbaar maakt en hoe we muziek onthouden op de lange termijn. ‘De luisteraar wordt vaak onderschat,’ vertelt hoogleraar muziekcognitie Henkjan Honing, ‘maar geheugen en luisterervaring hebben een enorme invloed op hoe je muziek hoort en waardeert. Dat willen we in kaart brengen.’

Minder bekende muziek

Hooked on Music is het vervolg op een experiment van een paar jaar geleden, waarin dezelfde onderzoekers uitzochten hoe snel mensen popliedjes herkennen. Dat onderzoek was heel succesvol, vertelt hoofdonderzoeker Ashley Burgoyne, maar had achteraf gezien ook een zwakke plek: het richtte zich op razend populaire Engelstalige popnummers (denk aan Wannabe van de Spice Girls en Just Dance van Lady Gaga). Daardoor was het voor veel deelnemers makkelijk om zich de liedjes te herinneren.

‘Het nieuwe experiment hebben we wat uitdagender gemaakt,’ zegt Burgoyne, ‘met muziek die minder bekend is, om zo te testen of ons eerdere model dan nog steeds klopt. We hebben gekozen voor liedjes van het Eurovisie Songfestival, want dat zijn over het algemeen nummers die mensen weleens gehoord hebben, maar niet heel vaak.’

Wie helemaal niets met het Eurovisie Songfestival heeft, zal in dit experiment waarschijnlijk geen hoge score behalen. Maar niet getreurd: er komen ook vergelijkbare onderzoeken aan waarin andere muziek centraal staat, zoals een experiment met kerstliedjes dat later dit jaar wordt gelanceerd.

Amsterdam Music Lab

De experimenten zijn onderdeel van het recent opgerichte Amsterdam Music Lab, waarmee de onderzoekers ambitieuze plannen hebben. ‘Het is een virtueel lab,’ vertelt Honing, ‘en zeker in deze tijd heeft dat grote voordelen. Online experimenten als deze, die tegelijkertijd leuk zijn om te doen, zijn een geweldig gereedschap om allerlei interessante data te verzamelen. We kunnen er mensen van over de hele wereld mee bereiken.’

De onderzoekers zijn onder andere van plan experimenten te doen met luisteraars in China, Zuid-Amerika en Congo, om meer te weten komen over culturele verschillen in hoe mensen muziek beleven. Burgoyne: ‘Muziek is zo’n belangrijk deel van ons dagelijks leven, maar er is nog heel veel dat we niet begrijpen.’

Op de langere termijn is het de bedoeling dat het Amsterdam Music Lab ook een verbinding aangaat met de lokale muziekindustrie, zodat muziekproducers bijvoorbeeld de hitpotentie van liedjes kunnen testen in het lab.