In 1876 overleed Lalla Rookh, in de Tasmaanse hoofdstad Hobart. Dat lijkt geen bijzondere mededeling, maar bij nader inzien ontvouwt zich vanuit dit eenvoudige feit een navrante geschiedenis van onteigening, toe-eigening en de macht van systematisering. De dood van de vrouw die onder deze naam bekend stond, werd een argument in een wereldwijd wetenschappelijke debat over de evolutie en het recht van westerse culturen om aan de hele wereld een nieuwe orde op te leggen. De frenologie en de geschiedenis vormden sleutelwetenschappen in deze discussie. De wetenschap bouwde de nieuwe wereldorde met behulp van de begrippen klasse, ras en functie. De 19de-eeuwse wetenschap wilde verzamelen, meten en classificeren. Deze systematisering kreeg vorm en visualisering in genootschappelijke collecties, het museum, de dierentuin en de mensententoonstelling. De zucht naar systeem en compleetheid heeft een hoge prijs. In zekere zin, zo laat Aerts in zijn afscheidscollege zien, toont de ijver van de wetenschap de tragische ironie van de geschiedenis.

Prof. dr. R. Aerts, hoogleraar Nederlandse geschiedenis: Lalla Rookh, of de waan van de wetenschap.

Dit afscheidscollege is hier live te volgen.