18 March 2017
'Ik herinner me dat mijn vader vroeger aan tafel vaak sprak over het klootjesvolk. Ik heb als kind nooit precies geweten wie de leden van het klootjesvolk waren. Maar mijn vaders opwinding en stemverheffing ontlokte er wel een bijzondere nieuwsgierigheid naar. Waar is het klootjesvolk gebleven?
Een ander woord dat is verdwenen, maar er toch nog moet zijn, komt uit mijn professie. Onlangs tijdens een wandeling in het bos betastte ik op een onbewaakt moment een majestueuze beuk en dacht: waar is het narcisme toch gebleven? Ik lees het nog zelden en niemand spreekt erover.
De verkiezingen in Nederland volgend, moest ik onwillekeurig aan narcisme denken. Waarom toch? Weken zie ik dagelijks een rij goed geklede mannen in blauwe pakken lachend de revue passeren en met verve vertellen hoe geweldig ze zijn. 'Ik zie in de verkiezingen van 2017 een overwinning van het narcisme. Ik begrijp dat Trumps retoriek, Erdogans diplomatie, wietteelt en orgaandonatie als kroonjuwelen, het sluiten van grenzen om Nederlandse waarden te beschermen, aandacht voor het dier, zoeken naar verbinding en een consistente hang naar optimisme de verkiezingen hebben bepaald. Een ongebreidelde personencultus heeft maandenlang een ideologische gedachtearmoede verhuld.'
Vrijwel iedereen bestempelt zichzelf als overwinnaar, ook na smadelijke nederlagen of beperkte winst. 'De groene politiek heeft gewonnen, het populisme is overwonnen, we vieren ons zetelverlies, ook nul zetels is winst.'