Kooijman: 'Sterren zijn een heel belangrijk onderdeel van onze mediacultuur. Ze laten aan het publiek zien hoe de samenleving werkt, hoe onze nationale identiteit wordt gevormd en wat we voelen bij allerlei sociale thema's. Of het nu Gerard Joling is die zegt wat hij van vluchtelingen vindt, of Ali B die uitlegt hoe het is om als Marokkaan in de disco te worden geweigerd, sterren houden ons een spiegel voor. De manier waarop wij onze sterren behandelen zegt ook veel over onze samenleving.  Toen bijvoorbeeld Georgina Verbaan ooit in de Playboy stond, ontstond er een landelijke discussie over haar borsten. Dit eindigde met een mammografie van haar borsten op de voorpagina van De Telegraaf. Ter bewijs dat ze echt zijn. Op de voorpagina! Mijn studenten zeggen dan: maar daar kiest ze toch zelf voor? Maar een man zou nooit worden gevraagd de echtheid van een lichaamsdeel te bewijzen. Georgina koos daar niet voor, ze wilde de discussie stoppen. Dit zegt niets over Georgina, maar wel iets over hoe wij naar vrouwen kijken en over ze praten.'

Doe-maar-gewoonmythe

Sterren moeten tegelijkertijd normaal en uitzonderlijk zijn. 'Celebraties moeten gewoon zijn, want anders kunnen wij ons niet in hen herkennen, maar ze moeten ook buitengewoon zijn, anders kunnen we er niet tegenop kijken. Linda de Mol belichaamt deze Nederlandse doe-maar-gewoonmythe perfect. Overal wordt benadrukt hoe gewoon zij wel niet is gebleven. Maar met haar geld en toegang tot het publieke debat is zij natuurlijk helemaal niet gewoon. Juist het feit dat ze gewoon is, maakt haar zo buitengewoon voor het publiek. Daarom willen we ook zo graag dat kijkje achter de schermen. Hoe ziet haar huis eruit? Wat doet ze in haar privéleven? Sociale media versterken deze band tussen fan en ster.' 

Sterren als expert

Steeds vaker spreken beroemdheden - in plaats van experts - over politieke thema's. Ze spelen een grote rol in het publieke debat. 'Gordon hoeft maar iets over homohaat op Facebook te zetten of hij wordt uitgenodigd op tv en gebeld door de minister-president. Kijkers willen niet een expert over etnisch profileren horen, maar het persoonlijke verhaal van Typhoon. We zijn van sterren gewend dat ze praten over hun lievelingseten, hun relaties. Publiek en privé lopen permanent in elkaar over. Vragen naar hun ervaring over iets als racisme gaat veel makkelijker dan bij bijvoorbeeld een politicus hiernaar vragen.' 

Vraag is natuurlijk of het publieke debat daarmee niet oppervlakkig wordt. Feit is wel dat de beroemheden in staat zijn om thema's toegankelijk te maken en een groot publiek te bereiken. 'Als een historicus op televisie zegt dat de Black Pantherbeweging in Amerika erg belangrijk was, dan zullen velen hun schouders ophalen. Maar als Beyoncé het in haar optreden verwerkt, gaan jonge mensen het googelen.'